کلسیم

آجیل خوراکی خوشمزه ای است که از دیرباز جای خود را در انواع مراسم ایرانی باز کرده است. با اینکه در حالت کلی آجیل شامل مخلوطی از خشکبار است اما سنت هاب دیرینه و سلایق مختلف ترکیبات گوناگونی از آجیل را به وجود آورده اند. ایرانیان که در گذشته شادی ها و مراسم گرم و سنتی خاص خود را در هر ماه برگذار میکردند، برای هر جشنی آیین و سنت مخصوص به خود را ایجاد کرده بودند. یکی از این سنت های بسیار زیبا که خوشبختانه تا زمان حال ادامه یافته و به ما نیز رسیده است شب یلدا است. یلدا آیین و سنت خاص خود را دارد و به طبع آن دارای آجیل مخصوص به خود است! اساسا ایرانیان اصیل معتقدند بدون حضور آجیل شب یلدا (به عنوان یکی از نمادهای شب یلدا) جشن یلدا ناقص است! هر چند که قطعا تمامی این رسوم و سنت ها برای نزدیک تر شدن افراد فامیل و دوستی ها و از بین رفتن کینه ها پایه ریزی شده است اما داشتن نماد و آیین مانند آجیل شب یلدا جدابیت های خاص خود را به این مراسم می افزاید. آجیل ایرانی حالا به یکی از نمادهای فرهنگ ایرانی بدل شده و بر اساس ترکیبات و اجزای آن آجیل شور، آجیل شیرین و آجیل چهار مغز نام گرفته است.

آجیل شب یلدا

درست است که آجیل بنا بر سلایق و مدل‌های گوناگون، ترکیبات متفاوتی دارد اما آجیل شب یلدا به رسم سنت های دیرین شامل مغزهای زیر است:

پسته

بادام

گردو

فندق

البته در برخی مناطق کشور از میوه های خشک نیز به عنوان آجیل شب یلدا استفاده می شود و علاوه بر اینها کشمش و انجیر هم بعضا درآجیل شب یلدا به کار میرود. ویژگی بارز آجیل شب یلدا، مخلوط بودن انواع مغزهای خام و خشکباری است و همین موضوع بر ارزش تغذیه ای آن می افزاید. در واقع شاید بتوان گفت آجیل شب یلدا در حالت سنتی خود، آجیل چهارمغز بوده است و به مرور زمان مغزها و خوراکی های دیگری به آن افزوده شده است که در این میان باسلوق را هم میتوان نام برد که الیته به دلیل محاسبه وزن آن در زمان خرید آجیل شب یلدا و البته بالا رفتن قیمت آجیل در زمان های خاص و مراجعه زیاد مردم مانند شب یلدا!، اگر قیمت برایتان اهمیت دارد آجیل را به صورت مغزهای جداگانه بخرید و از خرید آجیل مخلوط خودداری کنید و بعدا در منزل خودتان آجیل مخلوط را درست کرده و در ظرف دلخواه بریزید چرا که در شکل های آماده آجیل شب یلدا، مقدار قابل توجهی باسلوق و موارد غیر ضروری وجود دارد که در محاسبه وزن و قیمت به صورت یکپارچه و یکجا صورت میپذیرد!

ویژگیهای آجیل شب یلدا

آجیل به عنوان سالم ترین تنقلات شناخته شده و دارای فیبر بالاست که در درمان یبوست، چاقی، انواع سرطان ها از جمله سرطان معده و روده بسیار مؤثر است. آجیل دارای انواع ویتامینهای گروه E و B، روی، کلسیم، فسفر و پتاسیم، منیزیوم، ویتامین A و پروتئین است که وجود این مواد در بدن موجب افزایش تراکم استخوان و جلوگیری از ریزش مو و چین و چروک پوست، درمان افسردگی، افزایش قدرت بینایی و رفع خستگی و گرفتگی عضلات می شود. اما باید توجه کرد با اینکه چربی موجود در آجیل از نوع مضر نیست، اما دارای کالری بالایی است و برای جلوگیری از افزایش وزن در خوردن آن باید اعتدال رعایت شود.

آجیل هفت قلم و تزیینی شب یلدا

آجیل، بخش چرب و خوشمزه سفره یلدا را تشکیل می‌دهد. بادام، پسته، فندق، گردو، نخودچی، کشمش و باسلوق، کمتر کسی را دچار وسوسه نمی‌کند، به خصوص که در شب‌ های سرد زمستان، خوردن آجیل شما را گرم می‌کند، در زیر به شرح خواص دو قلم از خوراکی‌های موجود درآجیل شب یلدا  می‌پردازیم

سوپ نخود به عنوان یک پیش غذای راحت یا غذایی ساده در یک روز سرد می تواند انتخاب مناسبی باشد. این سوپ را می توان با نخودفرنگی یا نخود خشک آماده کرد. سوپ نخود همچنین سرشار از موادمغذی از جمله کلسیم، پتاسیم و ویتامین A است. استفاده از این نوع سوپ در یک رژیم غذایی متعادل فواید بسیاری برای سلامتی دارد.

سرشار از فیبر

یک فنجان از سوپ نخود فرنگی در حدود ۵ گرم فیبر غذایی دارد، به طوریکه براساس دانشگاه هاروارد، این ماده مغذی در بسیاری از موادغذایی با منشاء گیاهی یافت می شود. فیبرغذایی اثر ملینی داشته و خطر ابتلا به یبوست را کاهش می دهد. فایده دیگر رژیم غذایی سرشار از فیبر بهبود قند خون و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ است. براساس وزارت کشاورزی امریکا، افراد بهتر است روزانه ۲۵ تا ۳۸ گرم فیبر غذایی استفاده کنند.

کمک به کنترل وزن

چاقی خطر ابتلا به بیماری های مزمنی از جمله آرتریت و بیماری قلبی را افزایش می دهد. همچنین ممکن است مصرف سوپ نخود برای کمک به کاهش وزن و جلوگیری از افزایش وزن ناخواسته مفید باشد. یک فنجان سوپ نخود رقیق حاوی ۱۸۰ کالری است. همچنین می توانید برای محدود کردن میزان کالری دریافتی خود، سوپ های کنسرو شده را به جای شیر کامل با آب رقیق کنید. از طرفی می توان برای افزایش حس سیری نیز از سبزیجاتی مانند هویج و کدو در سوپ ها استفاده کرد.

منبع موادمعدنی

سوپ نخود ۳۵ میلی گرم منیزیم در هر فنجان دارد، همچنین تامین کننده ی ۹ درصد از ارزش روزانه این ماده معدنی ضروری برای عملکرد درست ماهیچه ها و کنترل فشار خون است. نخودها به طور طبیعی غنی از پتاسیم بوده، این ماده معدنی در کمک به تنظیم فشارخون موثر است، همچنین یک فنجان سوپ نخود ۴۰۰ میلی گرم پتاسیم دارد و ۱۰ درصد ارزش روزانه ی این ماده معدنی را برای بدن فراهم می کند.

سایر اطلاعات

براساس انستیتوی لینوس پاولینگ در ایالات متحده، یک رژیم غذایی سرشار از حبوبات از جمله لوبیاها، نخودها و عدس ها ممکن است به کاهش خطر بیماری قلبی و دیابت کمک کند. همچنین پیروی از یک رژیم غذایی با میزان بالایی از سدیم می تواند موجب افزایش خطر ابتلا به فشارخون بالا، بیماری قلبی و سکته شود. بنابراین برای کاهش میزان سدیم موجود در سوپ های آماده از کنسرو سوپ کم سدیم استفاده کنید.

شیر حاوی ویتامین ها و موادمعدنی ضروری برای حفظ سلامتی است. براساس وزارت کشاورزی امریکا، افرادی که از شیر و فرآورده های لبنی استفاده می کنند، کمتر در معرض خطر از دست دادن تراکم استخوانی در طول زندگی خود قرار می گیرند. شیر علاوه بر کلسیم که مسئول تراکم استخوانی است، حاوی ویتامین ها و موادمعدنی مفید دیگری نیز می باشد.

ماست

یکی از بهترین منابع پروبیوتیک­ ماست است. این محصول پودینگ مانند محیط کشت پروبیوتیکی را در خود دارد؛ ولی همه ماست­ها از نظر محتوای پروبیوتیک یکسان نیستند. ماست­ هایی که بر روی بسته آن­ها عبارت «محیط کشت زنده و فعال» درج شده گزینه ی مناسبی است.

کلم ترش

کلم تخمیر شده که به نام کلم ترش شناخته شده است، طبق گزارش دانشگاه پزشکی کالیفرنیای جنوبی منبع پروبیوتیک است. در فرایند تخمیر کلم، محیط کشت­ به کلم اضافه و فعال می­ شود. اگر طعم ماست یا شیرهای کشت شده را نمی پسندید از کلم ترش استفاده کنید.

محصولات تخمیری

اگر می ­توانید بدون مشکلات گوارشی محصولات تخمیری را مصرف کنید، توصیه می شود که اندکی غذای تخمیر شده در رژیم خود بگنجانید. برخی از غذاهای تخمیر شده عبارتند از: ماهی تخمیر شده، میسو و تمپه که از تخمیر سویا به دست می­آیند.

کلسیم، پتاسیم و سایر موادمعدنی

کلسیم در حفظ استحکام استخوان ها موثر بوده و در کمک به جلوگیری از پوکی استخوان موثر است. براساس انستیتوی ملی سلامت در ایالات متحده، افزایش دریافت کلسیم همچنین می تواند به کاهش فشارخون کمک کند، همچنین ارتباطی بین مصرف کلسیم و پیشگیری از سرطان پروستات وجود دارد. براساس وب سایت Nutrition Data ، یک فنجان از شیر دو درصد حاوی 286 میلی گرم کلسیم است که 29 درصد از ارزش روزانه توصیه شده را برای بدن فراهم می کند. مصرف یک فنجان شیر حاوی 366 میلی گرم پتاسیم یا 10 درصد ارزش روزانه است. پتاسیم یک ماده معدنی مفید برای کمک به تنظیم فشارخون و عملکرد قلب می باشد، همچنین به جذب کلسیم کمک می کند. منیزیم نیز دیگر ماده معدنی مورد نیاز در جذب درست کلسیم است. یک فنجان شیر 26.8 میلی گرم منیزیم دارد که 7 درصد از ارزش روزانه این ماده معدنی را برای بدن فراهم می کند. از دیگر موادمعدنی موجود در شیر می توان به فسفر، سدیم، آهن، مس، روی، فلورید و سلنیوم اشاره کرد.